ผ่าพิธีความเชื่อโบราณ ตัดสายแม่สายลูก "ผีตายทั้งกลม"
ซึ่งเป็นการทำพิธีส่งวิญญาณ พิธีปลดกรรมผีตายทั้งกลมเรื่องจริงที่สุดสะพรึง ผีตายทั้งกลม คือผู้หญิงที่เสียชีวิตในขณะคลอดลูก ถือเป็นการตายโหงรูปแบบหนึ่งที่ทิ้งความทุกข์ทรมานให้แก่ดวงวิญญาณเป็นอย่างมาก นางนาคหรือแม่นาคพระโขนงก็ถือเป็นหนึ่งตัวอย่างของผีตายทั้งกลมเช่นกัน ผีตายทั้งกลมค่อนข้างดุและน่ากลัว มักจะสำแดงอาการโดยเที่ยวหลอกหลอนคนทั่วไปในรูปแบบต่างๆ เช่น หากมีใครเดินผ่านหน้าบ้านของหญิงตายทั้งกลมในช่วงกลางคืน มักจะได้ยินเสียงเพลงกล่อมเด็กออกมาจากในบ้านอยู่เสมอ
หรือบางครั้งอาจจะมีคนมือยืดยาวนั่งไกวเปลเด็กที่ผูกอยู่บนต้นไม้สูงก็เป็นได้ ส่วนที่มาของคำว่า ตายทั้งกลม ถูกสันนิษฐานว่าน่าจะมาจากคำว่า ตายทั้งกม ซึ่ง กม เป็นภาษาเขมรที่แปลว่า ทั้งหมด นอกจากนี้คำว่า กม ในผีตายทั้งกม ยังถือเป็นคำไทยโบราณเก่าแก่ที่มีจารึกเป็นหลักฐานอยู่ในศิลาจารึกสุโขทัย และยังมีปรากฏก็ในหนังสือไตรภูมิพระร่วงด้วยการตายทั้งกลม จึงหมายถึงการตายทั้งแม่และลูกในเวลาเดียวกันนั่นเอง ดังนั้น ผีตายท้องกลมหรือตายทั้งกลมจำเป็นต้องเป็นเฉพาะเพศหญิงเท่านั้น และจำเป็นต้องเสียชีวิตไปพร้อมกันในช่วงเวลาที่แม่คลอดเด็กออกมาด้วย หากแม่คลอดเด็กออกมาแล้วแม่ตายแต่เด็กรอดหรือเด็กตายแต่แม่รอด ก็จะไม่เรียกว่าผีตายทั้งกลมหรือผีตายทั้งกมแต่จะเรียกว่าเป็นผีอย่างอื่นแทน
ซึ่งไม่เชื่ออย่าลบหลู่ ศพหญิงสาวที่เสียชีวิตจากอุบัติเหตุ่างๆ ตายทั้งกลม จะนำมาผ่าเอาลูกในท้องออก นำร่างเด็กไปฝัง ส่วนแม่นำไปเผา ชี้เป็นความเชื่อโบราณไม่อย่างนั้นจะอยู่ไม่เป็นสุข มีแต่เรื่องเดือดร้อน ซึ่งผู้ทำพิธีกรรมในการผ่าเด็กออกจากท้องแม่ที่เสียชีวิต เพื่อนำไปฝัง ส่วนร่างของผู้เป็นแม่นั้น จะนำไปทำพิธีตามประเพณี ก่อนจะเผาตามความเชื่อ ซึ่งทางญาติต้องให้ความยินยอมพร้อมใจด้วย หากใครไม่ทำตามครอบครัวนั้นจะอยู่ไม่เป็นสุข จะมีเรื่องเดือดร้อนตามมาอีกมากมายไม่สิ้นสุด "การผ่าศพผู้เสียชีวิตตายทั้งกลมนั้น ได้ทำพิธีกรรมที่ได้ร่ำเรียนมาแล้ว จึงเริ่มผ่าด้วยมีดที่ได้รับสืบทอดมา"
ก่อนที่จะเผาจะต้องมีการตัดสายแม่สายลูก และศพลูกนั้นจะต้องเอาไปฝัง ไม่ให้เผา (ถ้าเด็กตายก็จะไม่เผาเช่นกัน จะใช้วิธีฝัง) ผู้ที่จะที่พิธีผ่าหรือตัดสายแม่สายลูก, สายผัวสายเมียได้นั้น จะต้องเป็นผู้มีคาถาอาคม และวิชาเหล่านี้เป็นไสยดำ ผู้ที่มีคาถาอาคมไม่พอนั้นจะทำไม่ได้ เพราะไม่อย่างนั้น ของก็จะเข้าตัว คนที่ทำพิธีตัดสายผัวสายเมียนั้นเคยเล่าให้ฟังว่า จะใช้เคียวหรือมีดดาบตัด แต่ถ้าวิญญาณคนตายนั้นแรงมาก ก็จะตัดฝ้ายไม่ขาด และหน้าศพจะยิ้มเหมือนจะหัวเราะเยาะ
หรือไม่ก็หน้าศพจะแดงขึ้นเรื่อยๆ ถ้าเป็นเช่นนั้น พ่อหมอก็จะต้องเอาเคียวหรือมีดดาบนั้นสับลงไปที่หน้าผากพร้อมกับบริกรรมคาถา ถ้าศพยังยิ้มหรือหน้าแดงขึ้นอีก ก็ต้องลงอาคมมากขึ้นอีก ทำจนกว่าศพนั้นจะคืนเป็นปกติ การผ่าจ้าน หรือการตัดสายพวกนี้ เป็นเรื่องที่น่าสะเทือนใจมาก เคยมีบางครั้งที่พ่อหมอต้องเอามีดสับหน้าศพจนเละ แล้วญาติสะเทือนใจจนต้องห้ามพ่อหมอก็มี ถ้าเกิดกรณีอย่างนั้น คนทำพิธีจะโกรธมาก เพราะว่าทำพิธีไม่สำเร็จและวิญญาณของคนตายอาจจะหวนกลับมาทำร้ายตนได้ ซึ่งก็เป็นเรื่องราวความเชื่อประเพณีโบราณที่สุดสะพรึง
